Borç tahsilatı anlamına gelen Inkasso İtalyanca “makbuz” ve “tahsilat” anlamlarına gelen incasso sözcüğünden ve yine İtalyanca “toplamak” veya “para toplamak” anlamına gelen incassare fiilinden türetilmiştir. Bu bağlamda Inkasso terimini, kendi veya bir başkasının adına ödenmesi gereken parasal alacakların tahsili olarak kavramsallaştırmak mümkündür.
Bankacılık açısından Inkasso, menkul kıymetlerin (konşimentolar gibi) veya ödeme araçlarının (çek veya senet gibi) kredi kurumları tarafından banka müşterisinden devralınması olup ihraççıya veya borçluya ibraz edilerek kredilendirmek anlamına gelir. Inkasso, Bankacılık Kanunu (KWG 1/1/9) dahilinde bankacılık işlemidir. „bargeldloser Scheckeinzug“ (Scheckeinzugsgeschäft) “nakit olmayan-elektronik biçimde yapılan kredi ve/ya kredi kartı ödemesi/ çek ödemesi” ve „Wechseleinzug“ (Wechseleinzugsgeschäft) “fatura ödemesi/senet ödemesi” olarak tanımlanır.
Kolay Inkasso
Otomatik ödeme, çek, kambiyo senetleri, faiz kuponları ve temettü kuponları gibi ödeme belgelerinin ve vadesi gelmiş borç senetlerinin toplanması kredi kuruluşları tarafından yapılan tahsilat işidir.
Teslimatta nakit de tahsilata bağlıdır. Alman Ticaret Kanunu’nun (HGB) 422’nci maddesine göre, nakliye işinde, sözleşme taraflarının anlaşmaya varmış olması halinde fatura tutarının nakit olarak veya eşdeğer bir ödeme şeklinde tahsil edileceği varsayılır.
Evrak Inkassosu
Dış ticarette evrak Inkassosu, kredi kuruluşlarının iş birliği ile ödemekle yükümlü olan ithalatçıya, ödeme karşılığında veya kambiyo senetlerinin kabulü karşılığında ödeme alan ihracatçıdan belgelerin verildiği bir ödeme koşuludur. Her iki ticari ortağın ödemeyi sözleşmeye uygun olarak işleme koymada ve sözleşmeye uygun bir teslimatta menfaatleri dengelidir.
İhracatçı ile ithalatçı arasındaki satış sözleşmesinde, Inkasso yoluyla ödeme, başlangıçta bir ödeme koşulu olarak kabul edilir. İhracatçı, beraberindeki belgeleri tahsilat belgesi olarak bankaya sunar. Sonrasında bankaya tahsilat emri verir.
Bu belgeler genellikle:
- Menşe belgesi
- Ticari fatura
- Konşimento
- Gümrük faturası
- Sigorta poliçesi
Inkasso Şirketleri
Almanya bağlamında inkasso şirketlerinin çalışan sayısı ve sektörel dağılımı takip eden iki şekilde gösterilmiştir.
Almanya’da, inkasso şirketlerinin çalışan sayısına göre büyüklük oranları1:
Inkasso şirketleri birçok farklı sektöre hizmet vermektedir. Almanya’da, inkasso şirketlerinin çalıştığı sektörlere göre dağılımı2:
Inkasso Şirketlerinin Çalışma Şekli
Kendi adına tahsilat söz konusu olduğunda, bu sadece, temlikten (hakkın devri) sonra alacağın alıcısının (devralanın) gelirleri eski alacaklıya (devredene) aktarması bir tahsilat durumudur. Bu durumda, ya bir hizmet niteliğine sahip bir acente sözleşmesi temelinde bir tahsilat birliği vardır. Tahsilat birliği, yalnızca yeni alacaklıya (devralanın) alacağı tahsil etmesini meşrulaştırmak amacıyla yapılan bir görevdir. Borçlu ile ilgili olarak, devralan, borçlunun tüm haklarına sahiptir. Eski yükümlü (devralan) ile ilgili olarak, yalnızca, gelirleri devredene teslim etmekle yükümlü bir yüklenicidir.
Diğer bir biçim ise, vekile yalnızca vekaletname veren alacaklı adına borçludan alacakları tahsil etme yetkisi veren, tahsil etme yetkisidir.
Almanya’da, alacak tahsilat şirketlerinin yasal hizmetler siciline (RDG) kayıtlı olması gerekir.
Inkasso Şirketlerin Görevleri
Inkasso şirketlerin görevleri klasik alacak yöntemlerine dayanmaktadır.
Genel olarak bir inkasso şirketinin görevleri aşağıda belirtilmiştir:
- Yargı öncesi inkasso
Borçluya ihtarda bulunulmuş ve temerrüde (borcun ödenmesinde gecikme olması durumu) düşürülmüş fakat yasal olarak henüz yargıya başvurulmamış (yasal takipe müracat edilmemiş ve icra emri olmayan) alacakların tahsilâtı
- İlamsız takip usulüne başvurma ve icra emri temin etme
- İcra emri bulunan alacakların tahsilâtı
- Borçluların iflas bildirimi
- Borç ve alacak yönetimine ilişkin danışma
- Borçluların kredibilite kontrolleri
- Alacağı satın alma
- Takip prosedürleri 3
Müşteri Kitlesi
Özellikle, posta siparişi, telekomünikasyon, enerji tedariki, bankalar veya sigorta şirketleri gibi çok sayıda müşteriye sahip sektörler, borç tahsilat şirketlerine komisyon vermektedir. Buna ek olarak, alacak tahsilat şirketleri de küçük şirketler, zanaatkarlar ve özel şahıslar tarafından görevlendirilebilir.
